واقعیت های کلیدی
در شماری از کشورها، آرسنیک بطور طبیعی در مقادیر بالا در آب های زیر زمینی وجود دارد.
آرسنیک در شکل معدنیش فوق العاده خطرناک است
آب های آلوده مورد استفاده در آشامیدن، آماده سازی غذا و آبیاری محصولات زراعی، بیشترین خطر تندرستی عمومی حاصل از آرسنیک را دارند.

در معرض قرار گیری طولانی مدت آرسنیک حاصل از آب آشامیدنی و غذا می تواند سبب سرطان و آسیب های پوستی گردد.بیماری های قلبی-عروقی و دیابت با ازدیاد آرسنیک مرتبط دانسته شده اند.در معرض قرار گیری رحمی و اوایل بچگی با اثرات منفی رشد ذهنی و افزایش مرگ بالغین جوان مربوط است.
مهمترین عملکرد اجتماعات تاثیر پذیرفته، جلوگیری از در معرض قرار گرفتگی بیشتر توسط فراهم کردن منبع آب ایمن می باشد.
منابع مجاورت
آرسنیک جزء طبیعی پوسته زمین است و به گستردگی در سراسر محیط زیست هوایی، زمینی و آبی توزیع شده است.در شکل معدنی فوق العاده خطرناک است.
مردم با سطوح بالای آرسنیک معدنی از طریق نوشیدن آب آلوده، استفاده از آب آلوده در فراهم کردن غذا و ابیاری محصولات غذایی، فرایندهای صنعتی، خوردن غذای آلوده و استعمال دخانیات تماس حاصل می کنند.
در معرض قرار گیری طولانی مدت با آرسنیک معدنی، اساسا از طریق آب آشامیدنی و غذا، می تواند منجر به مسمومیت مزمن آرسنیک گردد.آسیب های پوستی و سرطان پوست از مشخص ترین اثرات در معرض قرار گیری طولانی مدت می باشند.
آب آشامیدنی و غذا
بزرگترین تهدید سلامتی عمومی حاصل از آرسنیک از آب زیر زمینی آلوده نشات می گیرد.آرسنیک معدنی بطور طبیعی در مقادیر بالا و در آب زیرزمینی شماری از کشورها از قبیل آرژانتین، بنگلادش، شیلی، چین، هند،مکزیک و امریکا یافت می شود.
آب آشامیدنی، محصولات آبیاری شده با آب آلوده و غذای آماده شده با آب آلوده منابع مجاورت هستند.
ماهی، صدف، گوشت، ماکیان، محصولات لبنی و حبوبات، منابع خوراکی آرسنیک هستند، هرچند بطور کلی در معرض این غذاها بودن در مقایسه با آب زیر زمینی به مقدار بسیار کمتری صورت می گیرد.در غذاهای دریایی، آرسنیک اساسا در شکل آلی و با سمیت کمتر یافت می گردد.
فرآیندهای صنعتی
آرسنیک در صنایع به عنوان عامل آلیاژ و در فرآیندهای شیشه، رنگدانه، نساجی، کاغذ، چسباننده فلز، محافظ چوب و مهمات مورد استفاده قرار می گیرد.آرسنیک همچنین در فرآیندهای دباغی پنهانی و در گستره ای کمتر در آفت کش ها، افزودنی های غذا و محصولات دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.
تنباکو
مردمی که دخانیات استعمال می کنند در معرض محتویات آرسنیک معدنی طبیعی توتون و تنباکو هستند، زیرا گیاه تنباکو آرسنیک طبیعی خاک را جذب می کند.در گذشته، افراد مختلف بیشتر در معرض آرسنیک قرار می گرفتند، زیرا آرسنیک برای تولید حشره کش آرسنات سرب نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
اثرات تندرستی
تایید شده است که آرسنیک معدنی سرطانزا است و مهمترین آلاینده شیمیایی آب آشامیدنی در مقیاس جهانی می باشد.آرسنیک به شکل آلی هم یافت می گردد.ترکیبات معدنی آرسنیک(همانند آن هایی که در آب یافت می شوند) بسیار سمی هستند، در حالی که سمیت آرسنیک آلی(مثل آن هایی که در غذاهای دریایی یافت می شوند) سمیت به مراتب کمتری دارند.
اثرات حاد
نشانه های بلافاصله سمیت حاد آرسنیک شامل استفراغ، دردهای شکمی و اسهال است.این ها با کرختی و رنگ پریدگی دست و پا، درد شدید ماهیچه و در مواقع شدید، مرگ، پیگیری می شود.
آثار طولانی مدت
اولین نشانه های در معرض قرارگیری طولانی مدت با سطوح بالای آرسنیک معدنی(برای مثال از طریق آب آشامیدنی و غذا) معمولا در پوست مشاهده شده و شامل تغییرات رنگدانه ای، آسیب های پوستی و پینه های سخت کف دست و کف پا می باشد.(هایپرکراتوزیس) این ها بعد از حداقل پنج سال مجاورت اتفاق افتاده و ممکن است پیش درآمدی بر سرطان پوست باشد.
علاوه بر سرطان پوست، مجاورت طولانی مدت با آرسنیک ممکن است سبب سرطان مثانه و شش گردد.سازمان پژوهش های سرطان، آرسنیک و ترکیبات آرسنیکی را به عنوان سرطانزاهای انسانی تقسیم بندی کرده است.همچنین گفته شده است که آرسنیک آب آشامیدنی برای انسان سرطانزا است.
دیگر تاثیرات معکوس تندرستی که ممکن است با بلع طولانی مدت آرسنیک معدنی مرتبط باشد شامل اثرات رشد، دیابت، بیماری ریه و بیماری قلبی-عروقی می باشد.در ناراحتی های میوکاردیال، آرسنیک اثر بیشتری داشته و عاملی برای افزایش مرگ و میر به حساب می آید.در چین(ایالت تایوان) در معرض قرار گیری آرسنیک با بیماری "پای سیاه" مرتبط دانسته شده است که بیماری شدیدی که به قانقاریا منجر می شود است.این بیماری در دیگر نقاط دنیا مشاهده نشده است و لذا ممکن است در بروز ان تغذیه بد هم موثر باشد.
آرسنیک بر تعداد وقوع زایمان ها و مرگ و میر نوزادان اثر معکوس گذاشته و بر سلامتی بچه ها بی تاثیر نیست.از سوی دیگر، اگر کسی در رحم یا اوایل بچگی در معرض آرسنیک زیاد باشد، در سنین جوانی مستعد ابتلا به بیماری هایی همچون سرطان های متعدد، بیماری های ریه، حملات قلبی و نقایص کلیوی خواهد بود.مطالعات فراوان ثابت کرده اند که آرسنیک بر روی ضریب یادگیری، هوش و حافظه هم تاثیر منفی دارد.
میزان مشکل
آلودگی آرسنیک آب زیرزمینی گسترده است و شمار نواحی دارای آلودگی آب زیرزمینی به آرسنیک قابل توجه می باشد.اکنون معلوم شده است که حداقل 140 میلیون نفر از مردمان 50 کشور آب آشامیدنی مصرف می کنند که میزان آرسنیک آن ها از خطوط توصیه شده سازمان جهانی بهداشت، 10 میکروگرم بر لیتر، بیشتر است.
آرسنیک بنگلادش مورد توجه بیشتری است، زیرا در 1990 میزان بالای آن در آب چاه های این کشور مورد بررسی قرار گرفته است.در این زمان، پیشرفت مهمی اتفاق افتاد و تعداد مردم در معرض آرسنیک زیادی تا تقریبا 40 درصد کم شد.به رغم این کوشش ها تخمین زده شده است که در 2012 به ترتیب حدود 19 میلیون و 39 میلیون نفر از مردم بنگلادش هنوز در معرض مقادیر آرسنیک بالاتر از استانداردهای ملی 50 میکروگرم بر لیتر و راهنمای سازمان جهانی بهداشت برابر 10 میکروگرم بر لیتر باشند.در یک سطح به شدت آلوده بنگلادش، 21.4 درصد همه مرگ ها با سطوح بالای 10 میکروگرم بر لیتر آب آشامیدنی آرسنیک مربوط بوده اند.یک تابع دز-واکنش در دیگر قسمت های بنگلادش پیدا شد و ترکیب این نتایج با دیتاهای بررسی ملی،مرگ و میر سالانه تقریبا 43000 نفر را تخمین زد.هیات پژوهش های ملی ایالات متحده متذکر شده است که در مواجهه تمام طول عمر با آب آشامیدنی شامل 50 میکروگرم بر لیتر آرسنیک، مرگ و میرهای ناشی از سرطان به میزان یک درصد بیشتر خواهد شد.
نشانه ها و علایم ایجاد شده توسط در معرض قرار گیری طولانی مدت آرسنیک معدنی زیاد با افراد، گروههای جمعیتی و مناطق جغرافیایی وابسته بوده و یکسان نیست.بنابراین،تعریف جهانی بیماری ایجاد شده توسط آرسنیک وجود ندارد.این امر تعیین رابطه تندرستی و آرسنیک را پیچیده می سازد.
به طور مشابه، روشی برای تشخیص موارد سرطان ایجاد شده بوسیله آرسنیک از سرطان ایجاد شده توسط دیگر عوامل وجود ندارد.در نتیجه، تخمین قابل اعتمادی برای گستردگی جهانی مشکل موجود نیست.
در 2010، کمیته تخصصی افزودنی های غذای فائو و سازمان جهانی بهداشت اثرات آرسنیک در باره تندرستی انسان را مورد ارزیابی مجدد قرار داد و اطلاعات جدیدی را بدست آورد.کمیته مشترک نتیجه گرفت که در نواحی ویژه ای از جهان که غلظت آرسنیک معدنی در آب آشامیدنی بیش از 50 تا 100 میکروگرم بر لیتر است، شواهدی از اثرات معکوس وجود دارد.در دیگر نواحی که غلظت آرسنیک بالاست(10 تا 50 میکروگرم بر لیتر)، کمیته نتیجه گرفت که احتمال اثرات معکوس وجود دارد.در این حالت تعداد مواقع کم، ردیابی مطالعات اپیدمیولوژیکی را مشکل می سازد.
پیشگیری و کنترل
مهمترین کار در جوامع تاثیر پذیرفته، جلوگیری از در معرض قرارگیری بیشتر آرسنیک با فراهم کردن منبع آب سالم برای آشامیدن، محصولات غذایی و آبیاری کشاورزی می باشد.تعدادی از اختیارات که سطوح آرسنیک آب آشامیدنی را کاهش می دهند عبارتند از:
جایگزینی آب با آرسنیک بالا، همانند آب زیرزمینی، با آب کم ارسنیک، منبع آب ایمن از نظر میکروبیولوژیکی همانند آب باران و آب سطحی تصفیه شده.آب کم آرسنیک می تواند برای آشامیدن، پخت و پز و مقاصد آبیاری استفاده شود، در حالی که آب با آرسنیک بالا می تواند برای مقاصد دیگری همچون استحمام و لباسشویی مورد مصرف قرار می گیرد.
بین منابع آب با آرسنیک بالا و پایین تفاوت قایل شوید.برای مثال، سطوح آرسنیک آب را تست کرده و لوله چاهها یا پمپ های دستی را رنگ نمایید.این امر می تواند موثر باشد و با هزینه کم، مجاورت با آرسنیک را در صورت همراهی با آموزش درست کاهش دهد.
با کم آرسنیک را با آب دارای آرسنیک بالا مخلوط نمایید تا آب با غلظت مناسب آرسنیک فراهم گردد.
سیستم های حذف آرسنیک را کارگذاری نمایید(خانگی یا متمرکز) و اطمینان حاصل نمایید که دفع مناسب آرسنیک حذف شده بخوبی انجام می گیرد.فناوری های حذف آرسنیک شامل اکسیداسیون، رسوب منعقد کننده، جذب، تبادل یونی و تکنیک غشایی می باشند.شمار اختیارات موثر و ارزان قیمت حذف ارسنیک از منابع کوچک و خانگی در حال افزایش است، هر چند هنوز شواهد محدودی در باره گستره ای که چنین سیستم هایی در طی دوره های ادامه دار زمانی می توانند موثر واقع شوند، وجود دارد.
عملکردهای طولانی مدت برای کاهش مجاورت شغلی فرآیندهای صنعتی نیز موجود هستند.
ارتباط تنگاتنگ جامعه و آموزش را می توان عوامل کلیدی یک سرمایه گذاری موفق به حساب آورد.این امر نیازمند این است که اعضای جامعه خطرات مجاورت با آرسنیک بالا را درک نموده و منابع آرسنیک بالا را تشخیص دهند.به عبارتی آن ها باید بفهمند که محصولات زراعی مثل برنج که با آب آرسنیک دار آبیاری شده اند عامل ورود آرسنیک به بدن هستند یا خوردن غذای پخته شده با آب آرسنیک دار باعث شده است که بدن با آرسنیک به مقدار زیاد مواجه گردد.
جمعیت های پر خطر باید با نشانه های اولیه مسمومیت با آرسنیک که معمولا روی پوست ظاهر می شود پایش شوند.
پاسخ سازمان جهانی بهداشت
آرسنیک یکی از ده ماده شیمیایی غالب در مقوله تندرستی عمومی می باشد.کار سازمان جهانی بهداشت به حداقل رسانیدن مجاورت با آرسنیک است و این را را توسط ارائه مقادیر توصیه، مرور شواهد و فراهم کردن توصیه های مدیریت ریسک انجام می دهد.سازمان جهانی بهداشت مقادیر راهنما برای آرسنیک توصیه کرده که در راستای حفظ و ارتقاء کیفیت آب می باشد.خطوط راهنما برای استفاده پایه مقررات و استانداردهای جهانی می باشند.
محدوده توصیه رایج آب آشامیدنی 10 میکروگرم بر لیتر است، هر چند این مقدار راهنما با توجه به مشکلات عملی حذف آرسنیک از آب آشامیدنی پای بر عرصه وجود نهاده است.بنابراین وقتی که منابع در دسترس باشند، هر کوششی باید صورت گیرد تا غلظت ها در حد معقول امکان پذیر پایین آمده و زیر توصیه های سازمان جهانی بهداشت قرار گیرد.
با این حال، میلیون ها نفر از مردم سراسر جهان در معرض غلظت های آرسنیک خیلی بالاتر از مقدار راهنما(100 میکروگرم بر لیتر و بیشتر) هستند و بنابراین اولویت تندرستی عمومی باید کاهش در معرض گیری این مردم باشد.جایی که دستیابی به خطوط راهنما مشکل است، ایالت های عضو ممکن است مقادیر بالاتر یا موقتی را به عنوان بخشی از استراتژی کلی کاهش خطر پیشرونده در نظر بگیرند و البته این موضوع را با محاسبه شرایط محلی، منابع در دسترس و خطر حاصل از منابع کم آرسنیک که دارای آلودگی میکروبی هستند منظور نمایند.
برنامه پایش سازمان جهانی بهداشت و یونیسف برای تامین آب و پایش های بهسازی و بهداشتی به سوی نائل شدن به اهداف جهانی آب آشامیدنی حرکت می کند.تحت الحاقیه جدید 2030 توسعه دست یافتنی، شاخص سرویس های آب آشامیدنی مدیریت شده ایمن،دسترسی مردم به آب آشامیدنی آزاد از آلودگی مدفوعی و آلایندگی های شیمیایی اولویت دار، از جمله آرسنیک، را مورد پیگرد قرار می دهد.

چنانچه مایل هستید فعالیت خود را با صرف هزینه ای مختصر در سایت "یاشار بوم راشین" تبلیغ نمایید, لطفا اینجا را کلیک کنید